Ga naar inhoud

Linux Cheat Sheet

Een Cheat Sheet met veelgebruikte commando's en tools in Linux

Klik op de 'explainshell' links om uitvoerige informatie te krijgen over een commando

Basis commando's

cd (change directory)

Met het commando cd kan je navigeren in de directory structuur. De hoofdtak van de directory structuur wordt root genoemd.

commando omschrijving voorbeeld
cd <path> change directory naar <path> cd /var/log
cd .. ga 1 directory naar boven in de boom cd ..
cd / change directory naar de root cd /
cd ~ change directory naar de home directory cd ~

cd \

ls (list)

Het list commando ls geeft een lijst van de files in een directory.

ls

Met verschillende switches/opties kan de lijst in allerlei formaten worden getoond. De switch -a toont bijvoorbeeld alle bestanden, ook de verborgen.

ls -a 

De switch -l geeft meer informatie over de bestanden, zoals eigenaar, rechten, datum tijd

ls -l

Door ls te pipen naar andere commando’s en tools kan je nog meer met de lijst doen:

Tel het aantal bestanden in een directory

ls | wc -l
explainshell

Toon de 10 nieuwste bestanden in een directory

ls -lt | head -10
explainshell

Toon de 10 oudste bestanden in een directory

ls -ltr | head -10
explainshell

cat (concatenate)

Met het commando cat kan je de inhoud van bestanden tonen in de console.

cat info.txt
toont de inhoud van het bestand info.txt op het scherm

cat /proc/meminfo
Toont het interne geheugengebruik

man (manual)

Het commando man geeft informatie over een commando

man cat
Geeft uitgebreide informatie over het commando cat

grep (zoeken naar tekst in een bestand)

Met grep kan je zoeken naar tekst in bestanden. Het command print de regels waarin het gezochte woord voorkomt naar de console

grep 'minecraft' index.html
Zoekt naar het woord minecraft in het bestand index.html

Packages installeren en beheren met apt

De Advanced Package Tool, apt, bestaat uit een aantal tools waarmee je in Debian en Ubuntu packages/programma's kan installeren. Andere Linux distributies kunnen andere tools gebruiken. Vaak zie je nog tutorials waarin apt-get wordt gebruikt in plaats van apt. apt is de nieuwe versie van apt-get.

Package database updaten

apt update
Hiermee haal je informatie op over de nieuwste versies van programma's

Nieuwe versie van package installeren

apt upgrade
Hiermee installeer je de nieuwste versies van programma's. Doe altijd eerst een apt-get update en daarna een apt-get upgrade

Nieuwe versie van Linux installeren

apt full-upgrade
Hiermee installeer je de nieuwste versies van de distributie.

Een package installeren

apt install <package-name>
Met apt-get install installeer je een programma. Bijvoorbeeld de Midnight Commander:

Een package verwijderen

apt remove <package-name>
Verwijder de binaries van de package, maar niet de configuratie bestanden

Een package verwijderen en opschonen

apt purge <package-name>
Verwijder de binaries van de package en ook de bijbehorende configuratie bestanden

Disk commando's

df (disk free)

Het commando df, disk free, geeft een overzicht van disks en de gebruikte en vrije ruimte. df kijk naar de gebruikte blocks op de disks. Met de switch -h toon je de grootte in MB en GB

df -h

du (disk usage)

Het commando du, disk usage, doorloopt de bestanden in een directory en toont de grootte van de bestanden. du telt geen hardlinks en geen bestanden waar je geen rechten voor voor hebt.

Met de switch --max-depth kan je aangeven hoe diep je in de directory boom wilt zoeken. max-depth=1 zoekt alleen in de hoofd directory

du -h --max-depth=1
explainshell

History

Met de pijltjes up en down krijg je de commando’s die je eerder hebt uitgevoerd in de shell terug.

Met het commando history vraag je alle eerder uitgevoerde commando’s op. Je krijgt een lijst met alle commando’s die in de history zijn opgeslagen.

Door grep te gebruiken op de output van history kan je eenvoudig zoeken naar een commando dat je eerder hebt uitgevoerd.

Let op, gevoelige informatie zoals wachtwoorden wordt ook in de history opgeslagen. Daarom is het een goed gebruik om nooit wachtwoorden in commando’s mee te geven. Als je toch gevoelige informatie in de history hebt staan kan je die beter weer verwijderen voordat je de shell verlaat.

Toon de history met de regel nummers

history

Zoek naar een eerder uitgevoerd commando in history

history | grep cat
Zoekt in de history naar commando's waarin het woord 'cat' voorkomt

Verwijder een regel uit history

history -d <regelnum>

Verwijder alles uit history

history -c

Voer een regel uit de history opnieuw uit

!<regelnum>

Netwerk commando's

ifconfig en ip

commando omschrijving
ifconfig Het oude vertrouwde commando om een overzicht te krijgen van de netwerk interfaces op je computer. Je krijgt alle bestaande interfaces (netwerk devices) te zien en de bijbehorende informatie zoals mac address, ip address, netmask en of het device is aangesloten.
ip a Het nieuwe commando waarmee je min of meer dezelfde informatie als met ifconfig te zien krijgt.
ip -4 a Toon alleen IPv4 adressen.
ip -6 a Toon alleen IPv6 adressen.
ip a show eth0 Toon alleen informatie voor interface eth0.
ip n Geeft een lijst met ip adressen van computers die in de buurt zijn. Zowel de bereikbare computers als die in de arp cache worden getoond.

Processen

Toon een lijst met processen met een bepaalde naam

ps -e | grep <name>

Toon geheugen gebruik per process

ps -eo size,pid,user,command --sort -size | awk '{ hr=$1/1024 ; printf("%13.2f Mb ",hr) } { for ( x=4 ; x<=NF ; x++ ) { printf("%s ",$x) } print "" }' |cut -d "" -f2 | cut -d "-" -f1

Achtergrond taken

Als je meerdere taken tegelijkertijd wilt uitvoeren in de terminal heb je een aantal opties. De eerste optie is gewoon een nieuwe terminal sessie openen. Maar wat als je even snel iets anders wilt doen terwijl je bijvoorbeeld een bestand aan het editen bent? Dan gebruik je Ctrl+z en fg:

Ctrl+z
Stuurt het huidige programma (bijvoorbeel een editor) tijdelijk naar de achtergrond.

fg
Type 'fg' als je klaar bent om het programma weer naar de voorgrond te brengen

Achtergrond taken met 'screen'

Een andere manier om programma’s in de background uit te voeren is screen. Het voordeel van screen is dat programma’s die in een screen sessie zijn gestart ook beschikbaar blijven als je de terminal sluit. Je kan altijd weer terug naar je screen sessies. Handig als je een langdurig proces wilt starten, maar niet de hele tijd de terminal open wilt houden.

Screen is geen standaard package en moet je meestal wel nog installeren: apt-get install screen

create new screen

Ctrl+a+c

detatch from screen

Ctrl+a+d

reatach to screen

screen -r

switch to next screen

Ctrl+a+n

switch to previous screen

Ctrl+a+p

exit screen

exit